Woensdagavond 15 maart 2017 stond een lezing gepland van de Historische Vereniging Oud Vries met de titel: ‘Groeten uit Riga’. Een algemene titel die in eerste instantie niet direct het onderwerp van de avond helder weergaf. De heer Hendrik Hachmer, directeur van het Veenkoloniaal Museum te Veendam, verzorgde de lezing.
Geert Geerts, voorzitter van de Historische Vereniging Oud Vries opende de avond in “Onder de Linden” in Vries voor circa 45 aanwezigen. Hij bleek van te voren even gegoogeld te hebben en wist, naast het feit dat Riga de hoofdstad is van Letland, te melden dat deze stad circa 1675 km van Vries ligt. Het inwoneraantal van deze bekende vissers- en handelsstad blijkt een factor 3 hoger te liggen dan die van de stad Groningen. De grootste stad in de Baltische landen.
Vervolgens nam de heer Hendrik Hachmer het woord. De lezing ging over de herinneringen aan de Oostzeevaart. Aan de hand van een diavoorstelling werd iedereen meegenomen naar het midden van de 19e eeuw. Na de vervening (turfwinning) werden permanente woningen gebouwd langs de kanalen. Er was grote behoefte aan bouwmaterialen waaronder hout. De ontstane houtzagerijen in het gebied moesten bevoorraad worden.
De Veenkoloniale Zeevaart kwam hierdoor op gang. Een bijzonder en bij weinigen bekend verhaal. In deze tijd kwam een groot deel van de Nederlandse vloot uit de Groninger en Drentse Veenkoloniën. Een belangrijke bestemming was de Oostzee, waarbij regelmatig op Riga gekoerst werd.
Een florerende periode uit de geschiedenis van het noorden waarvan de restanten nog steeds zichtbaar zijn in het Veenkoloniale landschap dat nog steeds door de landbouw wordt gedomineerd.
Destijds is een grote verzameling souvenirs door zeelieden mee naar huis genomen. Waaronder een flink aantal zogenaamde Riganappen, maar ook porselein uit Riga en zilveren Oostzeelepels. Deze voorwerpen zijn te bezichtigen in Het Veenkoloniaal Museum te Veendam. In april staat een excursie naar dit museum gepland.
Kortom, een lezing vol met bijzondere verhalen en anekdotes over het leven aan boord, geput uit vele originele brieven en correspondentie die toentertijd door zeelieden werd verzonden. Waarbij de kapiteinsvrouwen een bijzonder uitzonderlijke rol speelden. Deze verhalen en anekdotes zijn door de heer Hendrik Hachmer opgenomen in het boek “Herinneringen aan de Oostzeevaart “.
Vaak horen we veel over de VOC, maar dat in het midden van de 19e eeuw meer dan 50% van de Nederlandse vloot uit de Groninger Veenkoloniën kwam, wordt in de geschiedenisverhalen minder belicht. Verbazingwekkend!
Onder de indruk van de rijke geschiedenis van deze noordelijke regio en de opgedane kennis ging eenieder weer huiswaarts.
